پیشینه وخرید سماور ذغالی همراه با عکس

اولین سماور ذغالی و یا به قول عوام ؛ «حمام برنجی» ای که وارد تهران شد :

ورود نخستین سماور به تهران مصادف شد، با صدارت میرزا تقی خان امیر کبیر، رادمردی که ساختار اقتصادی جامعه اش را خوب می شناخت، جامعه ای که از صنعت جدید بی بهره و کشاورزی اش عقب افتاده بود. او می دید چگونه مردم کشورش، مصرف کننده کالای بی مصرف فرنگی شده اند . و چگونه تولید اندک کالا های داخلی که هنوز بر پا بود، کم کم دارد از کار می افتد. او به خوبی خطر خروج ذخیره طلا را از ایران به فرنگ و نکات ظریف سیاسی ـ اقتصادی دیگر را حس می کرد. امیر خوب می دانست، پیشرفت کشور به ایجاد صنعت جدید و پیشرفت کشاورزی و توسعه بازرگانی داخلی و خارجی و گسترش روابط اقتصادی ، با دنیا و . . . بسته است . او در گام نخست می خواست از سیر تنزل اقتصادی ، جلوگیری کند و صنعت مناسب توان صنعتگران داخلی را راه اندازی نماید. کشاورزی را از رکود خارج سازد و از فرار طلا جلوگیری نماید و بسیاری موارد دیگر .

او برای نیل به اهدافش، مجمع الصنایع را در تهران پدید آورد و صنعتگران را حمایت کرد، دارالفنون را به همین منظور شروع به ساخت نمود. از معلمین فرنگی برای انتقال دانش فنی استفاده کرد. محصلان و صنعتگران را برای تحصیل علم و فن به روسیه و دیگر کشور های اروپایی اعزام نمود. فرمان آزادی استخراج معدن برای اتباع ایرانی را صادر کرد. کارخانه هایی را از فرنگ خریداری نمود و هزاران اقدام دیگر که شرح همه آنها در این مختصر ، هرگز نمی گنجد.

سماور، در لغت به معنای خود جوش است. در لغت نامه دهخدا، ناظم الاطباء و فرهنگ عمید و .. . ریشه این کلمه روسی معرفی شده و آمده آن یک قسم ابزاری است، فلزی که جهت جوش آوردن آب به کار می رود و در میانش آتشخانه دارد.

فریدون آدمیت ، در کتاب «امیرکبیر و ایران» می نویسد:

در نوشته های رسمی به تلفظ صحیح اصل کلمه سماوار آمده و عوام آن را « حمام برنجی» می گفتند .

ایرانیان در ابتدای سلطنت ناصرالدین شاه، یعنی اواسط قرن نوزدهم میلادی، با سماور آشنا شدند. بدین ترتیب که دربار فرانسه، هدایایی برای شاه و صدر اعظمش امیر کبیر، فرستاد که دو سماور یکی برای شاه و دیگری برای امیر جزو آن هدایا بود. سماور شاه نقره مطلا و سماور امیرکوچکتر و نقره منبت بود. این دو سماور با عرق دو آتشه یعنی همان الکل، گرم می شد.

در آن اوان غیر از این دو سماور به سال ۱۲۶۶ قمری ملک التجار روسیه «ویش قرتسوف» نیز سماوری با یک دست ظرف چایخوری برای امیر ارمغان داد.

امیر همان سماور رسیده از روسیه را به یکی از صنعتگران زبردست اصفهان، سپرد تا نظیر ش را بسازد. استاد اصفهانی از عهده آن خوب برآمد. امیر شادمانه او را بنواخت و سرمایه ای در اختیار اوگذاشت، تا به فن سماور سازی بپردازد. استاد با ذوق نیز با صرف هزینه بسیار چنین کرد، ولی از بد روزگار و بدشانسی استاد امیر از صدارت برکنار شد و پس از بر کناری امیر کار آن صنعتگرهم به تباهی رسید.

اصفهان هنر مفتخر است که میراث دار این صنعت ارزشمند تاریخی باشد ارایه سماورهای ذغالی با ضمانت ده ساله.